Амьдрал бол аадар бороо өнгөрөхийг хүлээх явдал биш. Харин инээмсэглээд бороон дунд бүжиглэж сурах явдал юм.

Tuesday, May 5, 2015

"Хайрлах" урлаг уу?

Бараг арваад жилийн өмнө уншиж байсан номоо дахин "цоо шинэ"-ээр уншив. Энэ бол Эрих Фромм-ын "Хайрлах урлаг". Эрих Фромм номынхөө өмнөх үгэнд "Хайртай гэж буй хүн өөрөө хэний ч өмнө хүлцэл өчдөг, зоригтой, цаашлаад итгэл үнэмшилтэй, хамгийн чухал нь хувийн сахилга баттай байх хэрэгтэй" гэжээ. Харин тэрээр "өнөө"-гийн нийгэмд эдгээр шинж ховордсон гэсэн. 1950-аад онд бичигдлсэн уг зохиолын "өнөө"-гийн нийгэм гэсэн ойлголт бидний амьдарч буй өнөө үеийг ч мөн хэлээд байгаа мэт.

Мөн тэрээр "ихэнх хүмүүсийн хувьд хайрын асуудал нэн тэргүүнд өөрийгөө хайрлуулах асуудал байдаг болохоос биш "хайрлах" болон "хайрлаж чадах" тухай асуудал биш аж".
Тиймээс бид хэрхэн дур булаам болох, хэрхэн өөртөө бусдыг татах, хайр татах вэ гэдэгт хэт их анхаарч эрэгтэйчүүд нь баян, амжилттай, эрх мэдэлтэй болохыг, эмэгтэйчүүд нь гоо үзэсгэлэнтэй, гоё ганган, тачаангуй болохыг хичээсээр байна. Өөрийгөө л хайруулахыг хүссэн асар олон арга зам нь амжилтанд хүрэх, найз нөхөдтэй болох бусад арга замуудтай төстэй байгаа нь "хайр бол чадварын асуудал биш", хайрыг олох буюу зөв хүнээ олох хэцүү болохоос хайрлах, хайрлуулах нь энгийн амархан зүйл гэсэн төөрөгдөлд биднийг авчирч байна хэмээжээ. Харин үүнийг бидний "харилцан ашигтай байх" ёстой харилцааны зарчим, соёл дээр тулгуурлаж буй нь хайр-ыг үнэгүйдүүлж байна хэмээн үзэн энэхүү номоо бичжээ.
Ном дараах 4 хэсгээс бүрдэнэ.

1. Хайрлах гэдэг урлаг уу?
2. Хайрын тухай онол
а. Хайр хүний оршихуйн асуудлын хариулт болох нь
б. Эцэг эх болон хүүхдийн хоорондын хайр
в. Хайрын обьектууд
3. Хайр ба өрнөдийн нийгэм дэх түүний үнэгүйдэл
4. Хайр практик амьдрал дээр


Миний хувьд өөрт таалагдсан зарим эшлэлүүдийг дор хуваалцахыг хүслээ.

- Хайрлах гэдэг нь хүний өөрийн бикэр үзэж туулах зүйл бөгөөд энэ нь сахилга бат, төвлөрөл, тэвчээр, түүнийг чухалд үзэх.  

- Сахилга батгүйгээр амьдрал бүхэлдээ эмх замбараагүй болж зөрчилдөөн үүснэ. Сахилга бат нь хүнд зайлшгүй чухал зуршил бөгөөд гэхдээ энэ нь гаднаас тулгасан бус өөрийн хүслийн дагуу байвал тустай.

- Нийгэм биднийг сарнисан, төвлөрөхөөргүй амьдралын хэв маяг руу түлхдэг. Төвлөрнө гэдэг нь өөртэйгээ ганцаараа байж чадах гэсэн үг. Энэ нь хайрлаж чадах суурь нөхцөл болдог аж. Анхаарал төвлөрнө гэдэг нь энэ цаг мөчид бүхлээрээ амьдрахыг хэлнэ. Яг энд, яг одоо. Өөрийгөө мэдэрч чадахгүй хүн төвлөрөлд суралцаж чадахгүй.

- Хүн богино хугацааны үр дүнгийн араас хөөцөлдвөл хэзээ ч үр дүнд хүрэхгүй.

- Урлагийг дээдлэн чухалд үзэхгүйгээр суралцагч урлагт хэзээ ч эзэмшиж чадахгүй.

- Өөрийн нарциссаа дарж, хүлээцтэй байж, обьективаар харах чадвар, ухамсараа хөгжүүлвэл бусдыг хайрлаж чадна.

- Өөрийнхөө амьдралыг хүлээн зөвшөөрч, өөрийн аз жаргал, өсөлт хөгжлийг болон өөрийнхөө эрх чөлөөг зөвшөөрч буй явдал хайрлах чадварын эх үндэс. Энэ нь өөрөө өөртөө халамжтай байж, өөрийгөө хүндэтгэж, өөрөө өөртөө хариуцлагатай байж, өөрийгөө таньж мэдэх гэсэн ойлголт.

- Хэрвээ хүн зөвхөн бусдыг л хайрладаг гэвэл тэр хүн хайрлаж чаддаггүй хүн.   

- Хүнийг амлалт өгөх чадлаар нь тодорхойлох боломжтой. Хэн өөрөө өөртөө үнэнч байна. Тэр хүн бусдад үнэнч байж чадна. Ийм хүмүүс ирээдүйд ч өнөөдрийнхөөрөө байж чадна.

- Хайр итгэлийн үйлдэл. Өчүүхэн итгэлтэй хүний хайр ч бас өчүүхэн.
Хайр гэдэг идэвхтэй ажиллагаа буюу идэвхтэй үйлдэл.

- Хайр өнөөгийн нийгэмд ховорхон үзэгдэл бөгөөд хүний оршихуйн асуудлын цорын ганц рационал хариулт нь хайр.

- Хүн юуны төлөө хичээсэн бэ? түүндээ хайртай. Тиймээс хүн юуг хайрладаг бэ? түүнийхээ төлөө хичээдэг.

- Хэн нэгэнд хайртай болно гэдэг ... шийдэл, ялгах чадвар, амлалт.
 
- Ээж хүн хүүхдээ бусдаас хараат байдлаар нь өөгшүүлэн насанд хүрэхэд нь саад болохгүй байх хэрэгтэй. Ээж хүн өөрөө амьдралд итгэх итгэлтэй байх нь чухал.

- Хүүхдийнхээ амьдралыг хүлээн зөвшөөрөх нь 2 талтай. 1-рт, хүүхдийнхээ амьдралыг өсөж хөгжихөд зайлшгүй шаардлагатай халамж болон хариуцлаг дээр анхаарах. 2-рт, хүүхдийг зөвхөн амьдруулж буйдаа бус түүнээс цаашихыг хүлээн зөвшөөрөх ёстой.

- Хүүхдэдээ бал бурам өгч чадахын тулд зөвхөн сайн ээж байгаад зогсохгүй аз жаргалтай ээж байх ёстой.

- Цаанаа зорьсон ямарч зорилгогүйгээр хайрласан хайрууд жинхэнэ өсөж дэлгэрэх хайрыг авчирдаг. 

- Жинхэнэ зөрчлүүд бүтээлч байдаг.

- Зөвхөн оршихуйн төвөөсөө гаралтайгаар хэн хэнтэйгээ холбогдож чадвал хосын хоорондох хайр дурлал боломжтой.   

Үүнээс бусдыг нь Та  бүхэн өөрсдөө уншаад хайрын талаар илүү ихийг ойлгож, түүнд суралцана гэдэгт итгэнэ.




No comments:

Post a Comment